Afwegingskader prioritering bij netcongestie: reactie op de vraag van de Tweede Kamer
De Tweede Kamer heeft de WKR gevraagd advies te geven over een afwegingskader voor prioritering van netaansluiting en transportcapaciteit. Dit vanwege de problemen met netcongestie. De WKR zet in een schriftelijke reactie uiteen welke afwegingskaders al bestaan, waarop daarnaast te prioriteren is en wat de Tweede Kamer en regering kunnen doen in prioritering.
Prioriteren is geen oplossing voor netcongestie
Prioriteringskaders bieden geen oplossing voor de problemen van netcongestie. Het blijft belangrijk om de transportcapaciteit te vergroten en de vraag flexibeler te maken. Bijvoorbeeld door vraagsturing via tariefstructuren en contracten. Het Landelijk Actieplan Netcongestie (LAN) bevat verschillende oplossingen.
Op dit moment zijn er twee prioriteringskaders voor netcongestie. Dit zijn een prioriteringskader voor de aansluiting van individuele gebruikers, en een afwegingskader voor het aanleggen van energie-infrastructuur die van belang is voor meerdere gebruikers.
Transportcapaciteit voor individuele gebruikers: ACM
De eerste komt van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De ACM is onafhankelijk en stelt regels en doelen die passen binnen het Europees energierecht. Via het prioriteringskader van de ACM kunnen bepaalde verzoeken voor transportcapaciteit voorrang krijgen als ze vallen onder één van drie categorieën:
- congestieverzachters (initiatieven die bijdragen aan meer ruimte op het net voor andere klanten)
- veiligheidsdiensten
- basisbehoeften
De ACM onderzoekt de mogelijkheid om een vierde categorie aan het kader toe te voegen, namelijk partijen die bijdragen aan klimaat en milieu. De WKR benadrukt het belang van deze prioriteringscategorie om vertraging van de energietransitie te beperken.
Kader voor het aanleggen van energie-infrastructuur voor meerdere gebruikers: MIEK
Het tweede kader – die voor het aanleggen van energie-infrastructuur - komt uit de nationale en provinciale Meerjarenprogramma’s Infrastructuur Energie en Klimaat (nMiek en pMIEK).
In het MIEK worden keuzes voor energie-infrastructuurprojecten vastgelegd, inclusief projecten voor netverzwaring die de transportcapaciteit vergroten. De regering stelt het MIEK op, samen met onder andere de netbeheerders. MIEK-projecten worden met prioriteit opgenomen in de investeringsplannen van de netbeheerders.
Om in aanmerking te komen voor het MIEK worden projecten getoetst aan een kader met een aantal selectiecriteria. Tot deze criteria behoort de bijdrage van het project aan maatschappelijke doelen, zoals klimaatwinst of mobiliteit. Ook wordt getoetst of het project past binnen de fysieke leefomgeving en het energiesysteem van de toekomst.
Mogelijkheden voor de Tweede Kamer en regering
De Tweede Kamer en de regering zijn niet bevoegd om invloed uit te oefenen op het prioriteringskader van de ACM, vanwege de onafhankelijke positie van de ACM. De Tweede Kamer en de regering hebben wel bevoegdheden om het prioriteringskader van het MIEK te beïnvloeden en aan te passen.
De Kamer kan aangeven welke doelen en andere criteria zij belangrijk vindt. Daarnaast kan zij de minister vragen om nieuwe criteria, zoals klimaatbestendigheid, te ontwikkelen of om bestaande criteria aan te scherpen. Ten slotte kan de Tweede Kamer de minister vragen het kader te beoordelen op effectiviteit en doelmatigheid.
Naast prioriteren kunnen de Tweede Kamer en de regering zich richten op oplossingen voor netcongestie, bijvoorbeeld zoals beschreven in het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN).
Commissie en projectteam
Samenstelling commissie
Samenstelling projectteam:
- Martha Deen (projectleider)
- Dorien van den Bergh
- Bart Wesstein